DE RISICO’S VAN POETSEN MET FLUORIDEVRIJE TANDPASTA.
In het tandpastawinkelschap word je overspoeld door overgrote keuze. Eén van de opties is tandpasta zónder fluoride. Maar beschermt dit het gebit voldoende tegen gaatjes? Jasper poetste enige tijd onbewust het gebit van zijn dochtertje met fluoridevrije tandpasta. Bij de tandarts controle kwamen vervolgens acht gaatjes aan het licht. De waarschijnlijke oorzaak? De fluoridevrije tandpasta.
Het belang van fluoride
Als je twee keer per dag goed poetst met een fluoridehoudende tandpasta, wordt het glazuur van je tanden harder en dus minder snel oplosbaar en worden je tanden beter beschermd. Je gebit is zo beter bestand tegen zuren en suikers. Mensen die regelmatig poetsen met fluoride tandpasta hebben hierdoor minder kans op gaatjes dan mensen die dat niet doen. Kortom: het helpt tandbederf voorkomen.
Dit gegeven is wetenschappelijk onderzocht, geeft Dagmar Else Slot aan. Zij is als hoogleraar Preventie in de Mondzorg verbonden aan het Academisch Centrum Tandheelkunde Amsterdam (ACTA). Fluoride is zelfs één van de meest onderzochte stoffen ter wereld. Het advies van de KNMT, de beroepsorganisatie van tandartsen, orthodontisten en kaakchirurgen in Nederland, luidt daarom ook: “twee keer per dag twee minuten poetsen met een fluoridetandpasta, bij voorkeur elektrisch. En ook tussen de tanden en kiezen dagelijks stokeren of rageren.”
Onvoldoende kennis over belang fluoride
Toch is deze informatie over het belang van fluoride niet bij iedereen bekend en houden sommigen andere ideeën na op het effect van fluoride. Uit een enquête van Kassa blijkt dat meer dan één op de vijf mensen niet weet dat fluoride je tanden, kiezen en botten versterkt (21,3 procent uit 2070 mensen). En een kwart denkt dat fluoride een vervangbaar ingrediënt is (24,8 procent uit 2045 mensen).
Eén op de tien poetst zonder fluoride
Verder bleek dat meer dan 1 op de 10 mensen (11,6 procent uit 2099 mensen) poetst zonder fluoride. Enkele beweegredenen hiervoor zijn bijvoorbeeld zorgen over het effect van fluoride, zoals de eerdergenoemde cijfers ook laten zien, en ecologische overwegingen.
Zo gaan er op internet allerlei horrorverhalen in de rondte, waarin wordt beweerd dat fluoride schadelijk is voor je gezondheid. Fluoride zou giftig zijn en zelfs kankerverwekkend. Daarnaast denken een hoop mensen dat toegevoegde stoffen in cosmetische producten vaak overbodig zijn en dus ook weggelaten kunnen worden. Deze mensen kiezen daarom voor natuurlijke, ecologische producten zonder fluoride als alternatief. Hoe gegrond zijn deze beweringen?
Dosis fluoride in tandpasta is niet schadelijk
Tandspecialisten vinden deze ‘groene wave’ en daaruit volgende populariteit van fluoridevrije producten zorgelijk. “Juist deze toevoeging – fluoride – is heel belangrijk”, stelt Dagmar Else Slot. Daarom is het belangrijk dat mensen beseffen wat het belang van fluoride is en dat het dus niet gevaarlijk is.
De horrorverhalen over de schadelijkheid ontstaan doordat fluoride afkomstig is uit fluor. En dat laatste is in pure vorm een giftig gas, dat schadelijk kan zijn voor de gezondheid. Maar fluor wordt niet in deze pure vorm toegevoegd aan tandpasta, maar wordt als atoom verbonden aan een andere stof als natrium. Hierdoor is het niet meer giftig en krijgt het ook een andere naam: fluoride.
De in tandpasta aanwezige dosis fluoride is niet schadelijk. In tandpasta zit 1 tot 1,5 milligram fluoride per gram tandpasta. Wanneer wordt de hoeveelheid fluoride schadelijk? Als je twee hele tubes tandpasta naar binnen werkt, volgens Dagmar Else Slot. “Maar water is ook giftig als je hiervan acht liter drinkt”, vult ze aan. Het gaat gewoon om dosering.
EUROPERIO KOPENHAGEN 15-18 JUNI 2022
Wij zijn op donderdag 16 juni a.s. gesloten in verband met deelname van onze behandelaars aan het congres EuroPerio 15-18 juni in Kopenhagen.
VOLKSKRANT: BEGINNEN ALZHEIMER EN REUMA MET EEN ONTSTOKEN GEBIT?
Is een nietige mondbacterie de reden waarom we worden getroffen door alzheimer, reuma en aderverkalking?
De bewijzen daarvoor beginnen zich op te stapelen. Hij woont dus gewoon in uw mond. Een kleine bacterie, veel te nietig om met het blote oog te zien, verstopt tussen uw tanden en kiezen. Tot het tandvlees rond uw kiezen met de jaren begint te wijken en hij langs uw tandbeen naar beneden zinkt, samen met zijn soortgenoten. Naar een zuurstofloze onderwereld in uw tandvlees. Daar, eenmaal zonder zuurstof, raakt de bacterie genaamd Porphyromonas gingivalis pas goed op dreef, vertellen microbiologen die je erover spreekt in geuren en kleuren. ‘Het broeit er, er zitten bloedresten, het is er warm’, schetst hoogleraar parodontologie Bruno Loos van het universitair tandheelkundig centrum ACTA. ‘Hij vindt het daar hartstikke leuk. Zonder zuurstof vermenigvuldigt hij zich als een idioot’, zegt Jan Maarten van Dijl, hoogleraar medische microbiologie in Groningen.
Aanwijzingen dat tandvleesontsteking een rol speelt bij ouderdomsziekten als dementie en hart- en vaatziekten zijn er al langer. Al decennia is bekend dat aandoeningen als alzheimer, reumatoïde artritis en ouderdomsdiabetes niet alleen vaker voorkomen, maar ook ernstiger verlopen bij mensen met tandvleesontstekingen. En in Amerikaanse staten waar men de mondzorg vergoedt, zijn verzekeraars minder geld kwijt aan de kosten van diabetes, beroertes en hartinfarcten.
Voorlopig wacht een andere taak: de maatschappij ervan doordringen dat je bij de tandarts niet alleen gaatjes, maar ook levensgevaarlijke zaken als dementie, beroertes en hartinfarcten kunt voorkomen. ‘Het zit helaas nu eenmaal diep verankerd in de maatschappij dat we niet zo geïnteresseerd zijn in de gezondheid van de mond’, zegt Loos. ‘Maar dit is niet iets in de mond. Het is een ziekte van het lichaam.’
AD: MAAK GEEN POETSBEWEGING MET JE ELECTRISCHE TANDENBORSTEL.
Tandpasta helpt niet tegen tandplak
Wie met tandpasta poetst, verwijdert niet meer tandplak dan wie zonder poetst, blijkt uit onderzoek van Martijn Rosema van Academisch Centrum Tandheelkunde Amsterdam. ,,Maar dit is geen advies om zonder tandpasta te poetsen, want de fluoride die erin zit zorgt ervoor dat het tandglazuur beter gewapend is tegen gaatjes. En tandpasta geeft een prettig schoon gevoel en smaakt lekker. Dat is ook belangrijk.”
De gemiddelde poetsbeurt duurt 42 seconden (en dat is veel te kort)
Hoewel tandartsen aanraden om minstens twee minuten te poetsen, duurt de gemiddelde poetsbeurt maar 42 seconden. ,,Dat is te kort en veel mensen zijn er bovendien met hun aandacht niet bij. Ze lopen zodra ze hun tandenborstel in hun mond hebben de badkamer uit om iets anders te doen of ze lezen tegelijkertijd het nieuws op hun telefoon.
Blijf liever rustig staan en houd een vaste poetsvolgorde aan. Poets bijvoorbeeld eerst de onderkaak tand voor tand aan de binnenkant, vervolgens de buitenkant en dan het kauwvlak. Hetzelfde doe je met de bovenkaak. Zo haal je het meeste tandplak weg en voorkom je gaatjes en tandvleesontsteking.’’
Hoe korter je snoep in je mond hebt, hoe beter. De hoeveelheid is dan niet eens zo van belang
’s Nachts ben je minder goed beschermd tegen gaatjes
Poets je tanden twee keer per etmaal, waarvan één keer voordat je gaat slapen. ’s Nachts produceer je namelijk veel minder speeksel dan overdag. Speeksel bevat enzymen die ervoor zorgen dat je beschermd bent tegen gaatjes. ’s Nachts kunnen bacteriën dus meer schade aanrichten. Daarom kun je ook maar beter niets meer eten nadat je ’s avonds je tanden hebt gepoetst.
In één keer een chocoladeletter opeten is minder schadelijk dan verdeeld over de dag in kleine hapjes
Elke keer als je eet, zetten bacteriën uit het tandplak suikers en zetmeel om in zuur. Deze zuren veroorzaken gaatjes in je gebit. Rosema: ,,Hoe korter je snoep in je mond hebt, hoe beter. De hoeveelheid is dan niet eens zo van belang.’’ Het is beter na het snoepen een half uur te wachten met poetsen. ,,Na het eten is je tandglazuur tijdelijk wat zachter. Enzymen in je speeksel maken het weer harder, maar daar hebben ze wel even de tijd voor nodig. Met snel poetsen na het eten maak je de schade erger.’’
Tandenstokers zijn beter dan flosdraad
De ruimte tussen je tanden schoonmaken is heel belangrijk, maar grijp niet meteen naar flosdraad. Rosema: ,,Veel mensen stoppen zodra flosdraad tussen de tanden zit, maar daar begint het pas. Je moet heel voorzichtig zagende bewegingen maken tussen tand en tandvlees zonder het tandvlees te beschadigen. Dat is heel moeilijk om op de juiste manier te doen. Een ragertje of tandenstoker is gemakkelijker en effectiever. Pas als een dunne stoker niet past, kan flosdraad van pas komen.’’
Een elektrische tandenborstel moet je stil houden
De meest gemaakte fout met een elektrische tandenborstel is er poetsende bewegingen mee maken, zegt Rosema. Een elektrische tandenborstel moet je stilhouden. ,,Zet de haren schuin richting het tandvlees en houd de borstel vijf seconden op een tand en schuif hem steeds een tand op.’’ Elektrisch poetsen heeft de voorkeur boven poetsen met de hand, zegt hij. ,,Met beide kun je hetzelfde resultaat bereiken, maar met een elektrische tandenborstel gaat het gemakkelijker omdat je er niet over na hoeft te denken hoe je hem moet bewegen.’’
Slijt je tandenborstel snel? Dan poets je te hard
Je weet dat je te hard hebt gepoetst als de haren van je tandenborstel binnen drie maanden al uit elkaar staan. Een tandenborstel verwijdert tandplak het beste met het puntje van de haar, maar als die is verbogen, raakt hij de tand niet goed meer. Vraag eens een poetsinstructie aan je tandarts of mondhygiënist.
Wist je dat een slechte mondgezondheid ook andere ziektes kan verergeren, zoals hartaandoeningen en zelfs de ziekte van Alzheimer? Volgens tandarts Bruno Loos kun je door goed je tanden te poetsen jezelf dan ook beschermen tegen andere nare ziektes….
